شپش در مدارس با تماس نزدیک و استفاده مشترک از وسایل شخصی منتقل میشود، اما با تشخیص زودهنگام، آموزش درست و همکاری خانه و مدرسه میتوان جلوی گسترش آن را گرفت و به راحتی درمان کرد.
آخرین بروزرسانی:
30 آذر 1404آیا این مطلب برای شما مفید بود؟
درمان شپش؛ بهترین راههای جلوگیری در دانشآموزان در مدارس
شپش یا رشک مو (Lice) زمانی که در بین دانشآموزان پخش میشود، پدران و مادران بیش از هرکس دیگری نگران میشوند. شپش تمرکز کودک را میگیرد و در صورتی که جدی گرفته نشود، دانش آموزان دیگر را هم درگیر میکند. شپش موضوعی نیست که با پنهانکاری یا عدم رسیدگی حل شود.
در این مقاله از مجله دارودیلی که حاصل تجربه مستقیم در مواجهه با آلودگیهای مدرسهای در کنار منابع علمی معتبر و بررسی دقیق رفتار شپش در جمعهای دانشآموزی بوده، راهحلهایی را بررسی میکنیم که هم علمی هستند و هم در شرایط واقعی خانوادهها و مدارس قابل اجرا.
برخلاف باور قدیمی افراد که در کوچه و بازار میشنوید، آلودگی پدیکولوز (نام علمی این وضعیت) هیچ ارتباطی به فقر یا حمام نرفتن ندارد. اتفاقا این حشرات موذی، موهای تمیز و لخت را ترجیح خواهد داد؛ چرا که حرکت روی ساقه موی بدون چربی برایشان آسانتر است. در مدارس، تراکم دانشآموزان و تماس سربهسر در زمان بازی یا حتی سلفی گرفتن، منجر به جابجایی این حشرات میشود.
زمانی که شپش وارد یک کلاس میشود، به دنبال کثیفی نمیگردد؛ دنبال خون و گرمای پوست سر است. پس در صورتی که فرزندتان مبتلا شده، به هیچ وجه خودتان یا او را سرزنش نکنید. این فقط یک بدشانسی بیولوژیکی است، نه نشانهی عدم رعایت بهداشتی.
بسیاری از پدران و مادران، شوره یا بقایای اسپری مو را با تخم شپش اشتباه میگیرند و در این راستا، مراحل سنگین درمان شیمیایی را شروع میکنند. تفاوت اصلی در چسبندگی آنهاست. رشک مو یا همان تخمها با نوعی چسب بیولوژیک بسیار قوی به ساقه مو چفت میشود و با تکان دادن سر یا فوت کردن نمیریزد. با کمک جدول زیر، تفاوتهای اصلی را تشخیص دهید:
مشخصه | رشک (تخم انگل) | شوره یا پوسته سر |
شکل ظاهری | بیضی، براق و منظم (شبیه کنجد ریز) | نامنظم، تخت و کدر |
محل قرارگیری | اغلب 1 تا 2 سانتیمتری ریشه مو | هر جای سر، حتی روی لباس |
قابلیت جدا شدن | به سختی با ناخن جدا میشود | با یک فوت یا تکان ساده میریزد |
رنگ | سفید مایل به زرد یا قهوهای | سفید گچی یا خاکستری |
تشخیص زودهنگام، سادهترین راه برای کنترل رشک مو است.
شوره بهراحتی از مو جدا میشود، اما رشک محکم به مو چسبیده و با تکان دادن نمیریزد. این تفاوت کوچک، نقش چشمگیری در تشخیص درست دارد.
این مقاله را از دست ندهید: میوه خون ساز؛ لیست قویترین بمبهای آهن برای درمان کمخونی
به منظور توقف چرخه شیوع، لازم است بدانید این حشرات چطور حرکت میکنند. شپش بال ندارند و پرواز نمیکنند؛ بلکه میخزند. انتقال اصلی تنها از راه تماس مستقیم مو با مو انجام میگیرد. اما در مدارس، رختکنهای مشترک و همچنین آویزان کردن کاپشنها و شالگردنها روی هم، پل عبور شپش میشود.
یک نکته طلایی که شاید ندانید این است که این حشرات خارج از محیط گرم سر، نهایتا 24 تا 48 ساعت زنده میمانند. در نهایت، تمرکزتان باید 90% روی پاکسازی سر باشد و 10% روی محیط. جدا کردن وسایل شخصی دانشآموز در مدرسه بسیار مهم است.
پیشگیری یعنی قطع مسیر انتقال، پس لازم نیست بترسید. کارهایی که واقعا مؤثر هستند را در ادامه خواهیم گفت:
در سالهای اخیر این موجودات نسبت به درمانهای قدیمی مثل پرمترین مقاوم شدهاند. در صورتی که یک بار از شامپوهای معمولی داروخانهای استفاده کردید ولی نتیجه نگرفتید، تکرار این کار بیفایده است.
قویترین راه ضد شپش خانگی، استفاده از شانه دندانه ریز فلزی است. هیچ محلول یا سمی نمیتواند تخمها را به طور کامل از بین ببرد؛ لازم است آنها را به صورت فیزیکی خارج کنید. استفاده از محلولهای حاوی دایمتیکون که سیستم تنفسی حشره را مسدود میکنند، بسیار نتیجه بخشتر از سموم عصبی قدیمی است. اذ
حتما وقتی جستجو کردهاید، با درمانهای عجیبی مثل استفاده از سس مایونز یا نوشابه روبرو شدهاید که هیچ پایه علمی ندارند. درمان خانگی شپش به تنهایی کفایت نمیکند، اما میتواند کمک کننده باشد.
برای مثال، سرکه سفید خاصیت حلکنندگی چسب رشک را دارد. در صورتی که پیش از شانه زدن، موها را با محلول رقیق آب و سرکه ماساژ دهید، جدا کردن تخمها آسانتر میشود.
اما روغن زیتون یا سس مایونز چطور؟ آنها تنها با بستن منافذ تنفسی حشره بالغ، آن را خفه میکنند اما روی تخمها بیاثرند. پس در صورتی که تنها روغنمالی کنید و شانه نزنید، دو هفته بعد دوباره حشرات جدید شروع به تکثیر میکنند. برای مشاهده قیمت و خرید شامپو ضد شپش مدل Lice Free سریتا کلیک کنید.
زمانی که درمان سر شروع شد، لازم است همزمان محیط خانه را هم پاکسازی کنید تا شپش دوباره برنگردد. نیازی به سمپاشیهای خطرناک که ریه کودکان را تحریک میکند نیست. این موجودات بدون میزبان انسانی ضعیف هستند.
روز | اقدام ضروری | هدف |
روز 1 | استفاده از شامپو ضد شپش + شانه زدن دقیق | کشتن حشرات زنده و حذف حداکثری تخمها |
روز 2 تا 6 | فقط شانه زدن با نرمکننده (روزی 20 دقیقه) | خارج کردن رشکهای باقیمانده |
روز 7 | تکرار درمان با شامپو شپش (بسیار مهم) | کشتن نوزادانی که در این هفته از تخم درآمدهاند |
روز 8 تا 14 | چک کردن سر زیر نور زیاد | اطمینان از پاکسازی کامل و عدم بازگشت |
در نهایت، نباید از شپش یا رشک مو بترسید. مهمترین چیزی که باید حفظ کنید، آرامش خودتان و اعتمادبهنفس فرزندتان است. با پنهانکاری یا ترس، فقط به تکثیر این چرخه کمک میکنید. تداوم در شانه زدن است بسیار نتیجه بخش است. حالا که میدانید چه کاری انجام دهید، همین الان با یک بررسی دقیق زیر نور چراغ مطالعه شروع کنید. اگر شپش را هم دیدید، نترسید چون دیگر راه مقابله با آن را میدانید.
خیر، شپش در نزدیکی ریشه مو زندگی میکند و طول مو اثری در زنده ماندن آن ندارد. کوتاه کردن مو فقط شانه زدن و پیدا کردن تخمها را برای والدین راحتتر میکند، اما راه درمان قطعی نیست.
بله، در بسیاری از موارد، خارش سر ناشی از حساسیت بزاق حشره است که ممکن است تا 4 تا 6 هفته پس از آلودگی اولیه شروع نشود. در نهایت، بررسی چشمی دقیق، بهترین راه تشخیص است.
به هیچ وجه. این انگل کاملا مخصوص انسان بوده و نمیتواند از خون حیوانات تغذیه کند یا روی بدن آنها زندگی کند. پس نگران حیوانات خانگی خود نباشید.
بلافاصله پس از اولین نوبت درمان با شامپو ضد شپش و شانه زنی کامل، خطر انتقال به شدت کم شده و کودک میتواند فردای آن روز با رعایت نکات بهداشتی (مانند بستن موها) به کلاس درس بازگردد.
منبع: webmd
ثبت دیدگاه